Việc dịch từ một ngôn ngữ nước ngoài sang ngôn ngữ mẹ đẻ là công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ và có vốn từ rộng. Một bản dịch tiếng Anh có chất lượng tốt cần đảm bảo sự chính xác về nội dung nhưng văn phong phải uyển chuyển. Vậy làm thế nào để dịch tiếng Anh hay và chuẩn xác nhất? Chúng ta hãy cùng tham khảo những bí quyết sau đây.
Nguyên nhân khiến một bản dịch bị coi là chưa hay
Lí do đầu tiên khiến bản dịch tiếng Anh của bạn chưa hay, thậm chí chưa chính xác mặc dù vốn từ tiếng Anh của bạn tốt là … khả năng tiếng Việt của bạn chưa được ổn lắm. Khi dịch một văn bản từ tiếng Anh sang tiếng Việt, nếu bạn nghĩ chỉ cần khả năng tiếng Anh của bạn hoàn hảo là đủ thì hoàn toàn sai lầm. Dịch thuật không đơn thuần là công việc chuyển ngữ (chuyển nghĩa từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác), bạn cần phải chuyển tải được cả văn hóa của ngôn ngữ. Bạn cần lưu ý một điều, độc giả của bản dịch Anh – Việt của bạn là người Việt, bạn cần phải sử dụng ngôn ngữ thuần việt, những lý giải văn hóa , xã hội thuần Việt, nếu không bản dịch của bạn sẽ đơn giản là một nhóm từ ngữ hỗn độn với những ý tứ “khuyết tật”.
Nếu bạn chuẩn bị bắt tay vào dịch một tài liệu về chứng khoán, điều đầu tiên, bạn cần phải tìm đọc các tài liệu về lĩnh vực này bằng tiếng Việt để nắm bắt được nhiều nhất các thuật ngữ liên quan đến nó, những kiến thức về chứng khoán. Sau đó mới tiến hành làm việc với văn bản chứng khoán bằng tiếng Anh.
Sai lầm thường gặp khi dịch thuật
Một sai lầm thường thấy khi các bạn viết tiếng Anh là nó rất khó hiểu đối với người bản ngữ vì bạn dịch word for word ý tưởng của bạn từ tiếng Việt sang tiếng Anh. Tuy nhiên, câu tiếng Việt đó của bạn cũng sai luôn về ngữ pháp. Do vậy hãy dùng cuốn từ điển này để tra mẫu câu và xem người Anh viết như thế nào để ta nói và viết chuẩn hơn.
Mỗi ngôn ngữ khác nhau thì đều có cách diễn đạt khác nhau về một vấn đề. Nhiều khi nó xuất hiện nhiều idiom, nhiều cụm từ ghép. Vậy thì bạn không thể hiểu được nghĩa của chúng nếu không dùng từ điển nguyên gốc tiếng Anh. Tôi lấy ví dụ như cụm Seeing eyes dog, FYI… mà các bạn trong diễn đàn đã hỏi.
Tại sao lại phải dùng Oxford Collocations Dictionary?
Tôi xin lấy một ví dụ cụ thể để minh họa. Trong diễn đàn có bạn hỏi, dịch câu “công ty tôi có đủ năng lực để làm công việc này.” Tôi đã trả lời là Our compay has proven ability to do this work. Tại sao tôi lại cho từ proven vào trước ability?
Trong khi đó, ở trong câu tiếng Việt không đả động gì đến từ Proven cả. Tôi xin giải thích như sau, tôi nắm được từ chính ở đây là abilitỵ Vậy tôi kết hợp tra luôn từ điển Oxford Collocations. Tôi đã tra được một loạt các tính từ trong tiếng Anh luôn đi kèm với ability là gì, vậy là tôi nhặt ra và dịch trôi chảy. Như vậy là cách viết đó rất English.
Hãy biến mình thành một đứa trẻ 3 tuổi
Vì sao? Ví một đứa trẻ 3 tuổi thì thường hỏi mọi thứ mà nó không hiểu và yêu cầu người lớn giải đáp. Tuy nhiên kỹ năng này cứ bị thui chột theo thời gian vì người lớn đã vô tình vùi dập đi niềm đam mê học hỏi của đứa trẻ bằng các câu trả lời đại loại như: Hỏi làm gì? Sao mày ngu thế? Có thế mà cũng phải hỏi à? …..
Bách khoa toàn thư chính là người thầy vĩ đại của mỗi chúng ta. Mỗi khái niệm mỗi thắc mắc của các bạn đều được ông thầy này giải đáp khá chi tiết. Tôi xin lấy một ví dụ: Thỉnh thoảng bạn có nghe nói đến tăng trưởng GDP không bền vững. Vậy có khi nào bạn hỏi ngược lại rằng: vì sao lại tăng trưởng không bền vững không?
Để xác định được câu trả lời cho câu hỏi này, bạn phải xác định mình cần tìm thông tin gì để trả lời cho câu hỏi đó. Ở đây rõ ràng bạn phải tìm hiểu GDP là cái gì và các yếu tố chi phối GDP. Hãy vào en.wikipedia.org đánh vào GDP. Bạn sẽ có câu trả lời. Xin lưu ý với các bạn là bản bách khoa toàn thư Encarta 2007 và Britannica 2007, mỗi loại có 5 đĩa. Còn Wikipedia là bách khoa toàn thư trực tuyến, miễn phí.
Với những bí quyết trên, bạn có thể áp dụng chúng ngay từ hôm nay để nâng cao khả năng dịch của mình lên trong thời gian ngắn nhất. Chúc các bạn thành công!